Tolosako Kalderero eguna, inauteri giroa astebete aurreratzen duen eguna

Otsailaren 3an Kaldereroen etorrerak iragarriko ditu Tolosako Inauteriak. Askoren egutegietan ondo markatutako eguna da: jendetza, giro paregabea eta festarako gosea uztartzen ditu.

 

Tolosako Inauteriak, modu ofizialean, Ostegun Gizeneko txupinazoak hasten baditu ere, egun batzuk lehenago hasten da jai giroa. Beste herri batzuetan ez bezala, Tolosan inauterien aurreko larunbatean ospatu ohi da Kalderero Eguna. Xarma ugari du bertakoentzat nahiz bisitarientzat:

Festa giroa, goizetik

Larunbata izanik, Tolosan goizean goizetik nabari da jai-egun handienen usaina. Baina ez da ohiko azoka egun bat. Aiz Orratz-Veleta elkarteak antolatuta, haur-jaialdia izaten da, eguerdian, Leidor Aretoan. Aurretik, ordea, elkarteko txaranga eta Erraldoi eta Buruhandien konpartsa kalez kale ibiltzen dira etxeko txikienen gozamenerako.

 

 

 

Kaldereroen konpartsa, festa herrikoia

Tolosako Kaldereroak arratsaldean irteten dira kalera. Bandak lagundutako konpartsa handi batek herriko kaleak zeharkatzen ditu ordubetez, eta zartaginak mailuekin kolpatuz. 

Festa barrutik ere bizi daiteke, edonork parte har baitezake konpartsan. Ez da askorik behar horretarako: arropa zaharrak eta urre koloreko koilareak jantzi, kapela edo zapi batekin burua estali, eta astindu zartagina! Eta kantak ez badituzu ezagutzen, ez larritu, alboko kalderero kuadrilari begiratuz segituan ikasiko dituzu! Letra ere badute batzuk:

 

Zein Ederra

Zein ederra, zein xarmanta

Tolosako inauteria?

herri jator tolosarra

agurtuz dugu atsegina.

 

Hungariako kaldereroak gara

etorriz Tolosaldera

laister Momok aginduko digu

nahiz eguna nahiz eta gaua

 

Inauteri alaiaren iragarle gu gara

Ai atsegina eta algara

Aizak, jozak, jozak

Aizan, jozan, jozan.

 

Adiskide maiteok

Adiskide maiteok

ekin bai lanari

 

Kriseilu, lapiko, pertzak

burruntzali eta eltzeak

aise konpontzen gu gara

merke eta trebeak.

 

Eta lana musu truke

pozik egingo genuke

hor beheko neska polittek

eskatzen badigute.

 

Tolosar neska ponpoxak

ez al dugu beste lanik?

aurtengoz badugu aski

eta goazen aurrera.
 

 

Ikustekoa eta dastatzekoa ere bai

Barrutik ez ezik, kanpotik ere ikusgarria da Tolosako kaldereroen festa. Dantzariak, biolin-joleak eta akordeoi-joleak izaten dira kalejiran, doinu eta dantza alaiak interpretatuz. Hori bai, kale izkinen batean bazaude, azti! Hartza bat joaten da desfilearen hasieran, eta sokaz lotuta badoa ere, sustotxoren bat sartzen du tarteka.

Zorte apur batekin, ezusteko hori arintzeko txistorra pintxo bat dastzeko aukera izan dezakezu, konpartsarekin batera doan karrozara gerturatuta.

 

Lehen inauteri doinuak

Iluntze eta gauean ere ez da girorik falta. Jendeak kalderero jantziak oraindik soinean dituela, Incansables txarangak kaleak dantzan eta saltoka jartzen ditu lehen inauteri doinuekin, goizaldera arte. 

Hurrengo eguneko ajea gozoagoa izatearen errua, berriz, Tolosako Musika Bandarena izaten da. Tolosako Inauterien errepertorio ofiziala jotzen du goitik behera, beteta izaten den Berdura Plazan:

1- Diana

2- Iriyarena

5- Peio ziri ziri

6- Galtzaundi

7- Praxkuarena

9- Pastelero

10- Baratzeko pikuak

12- Farol dantza

13- Kontrapas

14- Irureta

15- Polka

18- Pakita la Vergaresa

20- Habanera

21- Jota

22- Isabelita

23- Habanera

Kantatu ere egiten dute, beraz, letrak ikasita joan!

Ostegun Gizen edo Sasikoipatsu kanta izaten da kontzertuko azkena, egun gutxiren buruan Tolosako kaleetan ikusi ahal izango dena aurreratuz. Orduan bai esan daitekeela, Inauteriak gertu direla!

Tolosako Inauteriak 2024: egitaraua